Franczyza, a co to takiego?

Jest to szczególna forma, układ, kooperacji firm sprzedających produkty i usługi. Prawnie i finansowo są one niezależnymi przedsiębiorstwami, ale ich status w tym układzie jest różny. Jedna z tych firm, to franczyzodawca, czyli ta firma, która stworzyła dany pomysł biznesowy oraz jest właścicielem marki, a drugi element tego układu to franczyzobiorca – jest nim przedsiębiorca, którzy korzysta z pomysłu biznesowego franczyzodawcy. Z połączenia tych dwóch elementów otrzymujemy właśnie franczyzę, tj. zweryfikowany pomysł na biznes, know-how, wszelkie wsparcie franczyzodawcy, rozpoznawalną markę wśród klientów, dochodowy, powtarzalny i skalowalny model biznesowy. Można powiedzieć, że franczyza jest formą więzi ekonomicznej między dwoma przedsiębiorstwami, w której podmiot nadrzędny (franczyzodawca) udziela podmiotowi podporządkowanemu (franczyzobiorca) szeroko rozumianej pomocy i prawa do prowadzenia działalności na warunkach ściśle przez siebie sprecyzowanych.

     Biznes franczyzowy kwitnie od wielu lat, wg danych z Raportu o rynku franczyzy 2019/2020 roku w Polsce działało 1310 sieci franczyzowych, a franczyzobiorców było 83 tys. Polska franczyza zdominowana jest, w handlu przez sklepy spożywcze, a w usługach przez gastronomię.Jeżeli chcesz wejść w biznes na franczyzie to zerknij na ten katalog franczyz.

We franczyzie też nie ma niczego za darmo

     Domyślamy się, że franczyzobiorca musi mieć swój własny wkład finansowy, który jest zróżnicowany w zależności od branży. Najniższego wkładu wymaga tzw. tania franczyza, gdzie wynosi on do 20 tys. zł., ale bywa, że w innych przypadkach idzie on w miliony złotych. Franczyzodawcy nie są dobrymi wujkami, którzy za darmo braliby na siebie:

• obowiązki związane z rozwijaniem produktów i usług,
• działania reklamowe i public relations dla całej swojej sieci,
• rozwiązywanie problemów z zaopatrzeniem i obsługą administracyjno-finansową systemu,
• obowiązku utrzymania dyscypliny w ramach systemu i zapewnienia odpowiedniej jakości towarów i usług świadczonych przez franczyzobiorców.

Owszem, biorą je, ale za to wszystko płaci franczyzobiorca według stawek ustalanych przez franczyzodawcę. Zwykle występują trzy formy tego typu opłat:

• wstępna opłata franczyzowa,
• bieżąca opłata franczyzowa,
• wpłata na wspólny fundusz marketingowy.

Niektóre rodzaje franczyzy

W zależności od różnych kryteriów np. rodzaju know-how, działalności gospodarczej, czy sposobu organizacji sieci wyróżnia się rodzaje franczyz:

• według rodzaju know-how przekazywanego franczyzobiorcy wymienia się :
  • franczyzę dystrybucji produktu;
  • franczyzę koncepcji działalności.
• Według rodzaju działalności wyróżnia się franczyzę:
  • dystrybucyjną;
  • usługową;
  • produkcyjną;
  • – mieszaną.
• gdy kryterium jest organizacji sieci, mówi się wtedy o franczyzie:
  • bezpośredniej;
  • wielokrotnej;
  • masterfranczyzie;
  • przedstawicielstwie regionalnym.

Franczyza ma też swoje minusy

Poza wspomnianymi tu już opłatami na rzecz franczyzodawcy niewątpliwymi minusami dla franczyzobiorcy są:

• konieczność podporządkowania się przez franczyzobiorcę standardom narzuconym przez franczyzodawcę;
• cykliczne kontrole prowadzone przez franczyzodawcę sprawdzające czy franczyzobiorca stosuje się standardów marki;
• franczyzodawca może narzucać plany sprzedażowe, od których uzależnione jest wynagrodzenie franczyzobiorcy.

Myślisz czy nie założyć biznesu we franczyzie? Odwiedź katalog franczyz i zobacz z kim możesz rozpocząć współpracę.